Menu
Menu
De zorgsector is een dynamische en intensieve omgeving waarin medewerkers en cliënten te maken kunnen krijgen met lastige situaties zoals ongewenst gedrag, conflicten of integriteitskwesties. Het hebben van een vertrouwenspersoon in de zorg is daarom essentieel. Een vertrouwenspersoon biedt een veilige plek waar medewerkers en cliënten hun zorgen of ervaringen kunnen delen, zonder angst voor repercussies. Maar wat doet een vertrouwenspersoon in de zorg precies, en waarom is het zo belangrijk om deze rol goed in te vullen?
Een vertrouwenspersoon in de zorg is er om ondersteuning te bieden aan medewerkers en cliënten die te maken krijgen met psychosociale arbeidsbelasting (PSA) zoals ongewenste omgangsvormen, pesten, discriminatie of seksuele intimidatie. Daarnaast kan een vertrouwenspersoon ook begeleiding bieden bij meldingen van misstanden of integriteitsschendingen binnen zorginstellingen.
De taken van een vertrouwenspersoon in de zorg zijn onder andere:
Luisteren en ondersteunen: De vertrouwenspersoon biedt een luisterend oor aan iedereen die met een probleem zit, zonder te oordelen.
Adviseren: Zij geven advies over hoe het probleem aangepakt kan worden en welke stappen mogelijk zijn.
Doorverwijzen: Als specialistische hulp nodig is, kan de vertrouwenspersoon doorverwijzen naar bijvoorbeeld een mediator, klachtenfunctionaris of andere relevante professionals.
Preventieve rol: De vertrouwenspersoon in de zorg adviseert organisaties over het creëren van een veilige en integere werkomgeving, bijvoorbeeld door trainingen te geven over ongewenste omgangsvormen of integriteitskwesties.
Het belangrijkste is dat alles wat besproken wordt met de vertrouwenspersoon vertrouwelijk blijft, tenzij de melder expliciet toestemming geeft om informatie te delen.
De zorgsector staat bekend om de hoge werkdruk en emotionele belasting. Werknemers in de zorg lopen een verhoogd risico op stress en burn-out, zeker wanneer zij zich niet veilig voelen binnen hun werkomgeving. Een vertrouwenspersoon zorg biedt medewerkers en cliënten de mogelijkheid om problemen op een veilige manier te bespreken.
Enkele redenen waarom een vertrouwenspersoon in de zorg essentieel is:
Het bevorderen van een veilige werkomgeving: Ongewenst gedrag zoals pesten, intimidatie of discriminatie komt helaas ook in de zorg voor. Een vertrouwenspersoon kan deze signalen vroegtijdig oppakken en escalatie voorkomen.
Psychosociale arbeidsbelasting verminderen: Door medewerkers tijdig te ondersteunen, kan de vertrouwenspersoon bijdragen aan het voorkomen van uitval door stress of burn-out.
Een neutraal aanspreekpunt: De vertrouwenspersoon biedt een laagdrempelig alternatief voor medewerkers die zich niet comfortabel voelen om direct met HR of hun leidinggevende te spreken.
Organisatorische voordelen: Een veilige werkomgeving leidt tot minder ziekteverzuim, hogere productiviteit en betere zorg voor cliënten.
In de zorg zijn verschillende soorten vertrouwenspersonen actief, elk met een specifieke rol om de belangen van patiënten, cliënten, naasten of medewerkers te behartigen. Het bieden van een veilige omgeving en het ondersteunen bij het oplossen van problemen staan centraal in hun werk. Hier lees je meer over de belangrijkste typen vertrouwenspersonen in de zorg en hun unieke functies.
De cliëntenvertrouwenspersoon zorg (CVP) ondersteunt cliënten in zorginstellingen buiten de ggz, zoals ouderenzorg, thuiszorg of gehandicaptenzorg. Cliënten kunnen bij de CVP terecht als zij problemen ervaren met de zorg die zij ontvangen. Denk hierbij aan situaties waarin zij zich niet gehoord voelen, vragen hebben over hun rechten of onvrede willen bespreken.
De CVP helpt cliënten bij:
Een patiëntenvertrouwenspersoon zorg (PVP) richt zich specifiek op patiënten in de geestelijke gezondheidszorg (ggz). Patiënten die vragen hebben over hun rechten of een klacht willen indienen, kunnen bij de PVP terecht. Deze vertrouwenspersoon is goed op de hoogte van de wet- en regelgeving binnen de ggz, zoals de Wet verplichte ggz (Wvggz). De PVP ondersteunt patiënten bij het opstellen van klachten, het indienen van bezwaar en het in gesprek gaan met zorgverleners.
Belangrijk is dat de PVP onafhankelijk is van de zorginstelling. Hij of zij is aangesloten bij de Landelijke Stichting PVP en werkt altijd in het belang van de patiënt. De PVP heeft geheimhoudingsplicht en biedt advies alleen op verzoek van de patiënt. Verder zijn de taken van een patiëntenvertrouwenspersoon zorg (PVP) vergelijkbaar met een cliëntenvertrouwenspersoon zorg (CVP).
Voor cliënten die te maken hebben met onvrijwillige zorg is er een aparte cliëntenvertrouwenspersoon onder de Wet zorg en dwang (Wzd). Deze wet geldt voor mensen met een verstandelijke beperking of psychogeriatrische aandoening (zoals dementie) die onvrijwillige zorg ontvangen. De CVP Zorg en Dwang ondersteunt cliënten bij het beschermen van hun rechten en het bespreken van onvrijwillige maatregelen met zorgverleners.
De belangrijkste taken van de CVP Zorg en Dwang zijn:
Naast cliënten en patiënten hebben ook naasten recht op ondersteuning. De familievertrouwenspersoon richt zich op de belangen van familieleden en andere betrokkenen, zoals mantelzorgers of partners. Dit is vooral belangrijk in situaties waar de belangen van de cliënt en de familie niet altijd gelijk lopen.
De familievertrouwenspersoon biedt:
Voor patiënten en cliënten in de zorg kan het inhuren van een externe vertrouwenspersoon een groot verschil maken. Deze onafhankelijke professional biedt een veilige en laagdrempelige plek waar zorgen of klachten besproken kunnen worden, zonder angst voor negatieve gevolgen binnen de zorginstelling.
Belangrijke voordelen van een externe vertrouwenspersoon voor cliënten zijn:
Onafhankelijkheid: De vertrouwenspersoon staat volledig los van de zorginstelling, wat het vertrouwen in de onpartijdigheid vergroot.
Objectieve ondersteuning: Een externe vertrouwenspersoon kan klachten of zorgen zonder interne invloeden beoordelen en helpen om de juiste stappen te ondernemen.
Deskundige begeleiding: Veel externe vertrouwenspersonen hebben uitgebreide kennis van de rechten van patiënten en cliënten, en weten hoe zij hierin kunnen ondersteunen.
Veiligheid en anonimiteit: Omdat de vertrouwenspersoon niet verbonden is aan de organisatie, voelen cliënten zich vrijer om gevoelige onderwerpen aan te kaarten.
Door een externe vertrouwenspersoon aan te bieden, laat een zorginstelling zien dat ze de belangen en het welzijn van haar cliënten serieus neemt. Het draagt bij aan een gevoel van veiligheid en vertrouwen, wat essentieel is in de zorgrelatie.
Lees hier meer over een extern vertrouwenspersoon inhuren.
De aanwezigheid van een vertrouwenspersoon in de zorg is niet alleen belangrijk voor individuen, maar ook voor de organisatie als geheel. Door het werk van een vertrouwenspersoon worden organisaties zich bewuster van de impact van een veilige en integere werkomgeving. Het regelmatig rapporteren van signalen kan bijdragen aan een positieve cultuurverandering, waarin ongewenst gedrag niet wordt getolereerd en er ruimte is voor open communicatie.
Bovendien kan een vertrouwenspersoon ondersteuning bieden bij het opstellen van beleid rondom PSA en integriteit. Denk aan protocollen voor het melden van misstanden of het organiseren van workshops over veilig werken in de zorg.
Het kiezen van een goede vertrouwenspersoon in de zorg vereist zorgvuldigheid. Een geschikte vertrouwenspersoon moet beschikken over:
Onafhankelijkheid: De vertrouwenspersoon mag geen directe betrokkenheid hebben bij het management of operationele processen.
Vertrouwelijkheid: Alles wat besproken wordt, blijft strikt tussen de vertrouwenspersoon en de melder.
Expertise: Kennis van de zorgsector en relevante wet- en regelgeving, zoals de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz).
Communicatieve vaardigheden: De vertrouwenspersoon moet goed kunnen luisteren, empathie tonen en duidelijk advies geven.
Een vertrouwenspersoon in de zorg is een cruciale schakel in het waarborgen van een veilige, integere en gezonde werkomgeving. Voor zorgmedewerkers biedt de vertrouwenspersoon een veilige plek om hun zorgen te delen, terwijl cliënten steun en begeleiding krijgen bij het bespreken van klachten of problemen.
Met de juiste vertrouwenspersoon in de zorg kunnen organisaties niet alleen individuele problemen aanpakken, maar ook werken aan een cultuur waarin iedereen zich veilig voelt. Het is een investering in welzijn, vertrouwen en de kwaliteit van zorg.
Heeft jouw zorgorganisatie nog geen vertrouwenspersoon? Overweeg dan om deze essentiële rol in te vullen en draag bij aan een veilige werkomgeving voor zowel medewerkers als cliënten.
Wat is het verschil tussen een interne en een externe vertrouwenspersoon?
Kan een vertrouwenspersoon voor mij een klacht indienen?
Nee, een vertrouwenspersoon dient geen klacht in namens de melder, maar ondersteunt bij het proces. Ze helpen bijvoorbeeld bij het formuleren van een klacht, geven advies over de procedure en kunnen meegaan naar gesprekken of zittingen. Het blijft echter de verantwoordelijkheid van de melder zelf om de klacht officieel in te dienen.
Is het gesprek met een vertrouwenspersoon echt vertrouwelijk?
Ja, gesprekken met een vertrouwenspersoon zijn altijd vertrouwelijk. Vertrouwenspersonen hebben een wettelijke geheimhoudingsplicht. Ze mogen alleen informatie delen als de melder hiervoor expliciet toestemming geeft. Dit biedt een veilige omgeving waarin mensen vrijuit kunnen spreken over hun zorgen.
Is een vertrouwenspersoon verplicht voor zorginstellingen?
Ja, in sommige gevallen is het verplicht. Onder de Wet verplichte ggz (Wvggz) en de Wet zorg en dwang (Wzd) zijn zorginstellingen verplicht om een patiënten- of cliëntenvertrouwenspersoon beschikbaar te stellen. Voor andere zorgvormen is het niet altijd verplicht, maar het wordt sterk aangeraden omdat het bijdraagt aan een veilige zorgomgeving en het welzijn van cliënten.
Wat is het uurtarief van een extern vertrouwenspersoon?
Het inschakelen van een vertrouwenspersoon is voor cliënten, patiënten en familieleden doorgaans gratis. De kosten worden gedragen door de zorginstelling of de organisatie waaraan de vertrouwenspersoon is verbonden. Dit maakt de drempel om hulp te zoeken lager en toegankelijk voor iedereen. Bekijk hier de uurtarieven van een vertrouwenspersoon.
© Copyright 2023 – VertrouwensUnie | Gemaakt door Digi2all
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.